Wat wordt in dit blogbericht behandeld?
In dit blogbericht wordt uitgelegd wat een ondernemingsraad (OR) is. Wanneer is een ondernemingsraad verplicht? Wat zijn de rechten van een ondernemingsraad? Vervolgens worden de belangrijkste rechten van een ondernemingsraad behandelt: het adviesrecht, instemmingsrecht, initiatiefrecht en recht op informatie.
Wat is een ondernemingsraad?
Een ondernemingsraad is een inspraakorgaan en medezeggenschapsorgaan binnen een bedrijf. De ondernemingsraad bestaat uit enkele werknemers van het bedrijf. De werknemers die in de ondernemingsraad zitten, voeren namens het personeel overleg met het bestuur van het bedrijf. Eén van een belangrijkste rechten van een ondernemingsraad is het adviesrecht. Waarover straks meer.
Wanneer is een ondernemingsraad verplicht?
Een bedrijf met 50 of meer werknemers moet een ondernemingsraad hebben. Een organisatie met minder dan 50 werknemers mag een ondernemingsraad hebben. Deze laatste mag ook een personeelsvertegenwoordiging (PVT) in het leven roepen. Een personeelsvertegenwoordiging is niet verplicht, tenzij de meerderheid van de werknemers daarom vraagt.
Rechten ondernemingsraad
Een ondernemingsraad heeft op grond van de Wet op de ondernemingsraden belangrijke rechten. Het adviesrecht, instemmingsrecht, initiatiefrecht en recht op informatie.
Adviesrecht
Wanneer het bestuur van een onderneming voornemens is om een besluit te nemen over een belangrijke financiële, economische en organisatorische aangelegenheid, dan moet het bestuur eerst aan de ondernemingsraad advies vragen. Dit is het adviesrecht. Dit doet het bestuur door het indienen van een adviesaanvraag. De ondernemingsraad geeft advies in verband met het voornemen van het bestuur om een besluit te nemen over:
1) overdracht van de zeggenschap over de onderneming of een onderdeel daarvan;
2) het vestigen van, dan wel het overnemen of afstoten van de zeggenschap over, een andere onderneming, alsmede het aangaan van, het
aanbrengen van een belangrijke wijziging in of het verbreken van duurzame samenwerking met een andere onderneming, waaronder begrepen
3) het aangaan, in belangrijke mate wijzigen of verbreken van een belangrijke financiële deelneming vanwege of ten behoeve van een dergelijke onderneming;
4) beëindiging van de werkzaamheden van de onderneming of van een belangrijk onderdeel daarvan;
5) belangrijke inkrimping, uitbreiding of andere wijziging van de werkzaamheden van de onderneming;
6) belangrijke wijziging in de organisatie van de onderneming, dan wel in de verdeling van bevoegdheden binnen de onderneming;
7) wijziging van de plaats waar de onderneming haar werkzaamheden uitoefent;
8) het groepsgewijze werven of inlenen van arbeidskrachten;
9) het doen van een belangrijke investering ten behoeve van de onderneming;
10) het aantrekken van een belangrijk krediet ten behoeve van de onderneming;
11) het verstrekken van een belangrijk krediet en het stellen van zekerheid voor belangrijke schulden van een andere ondernemer, tenzij dit geschiedt
12) in de normale uitoefening van werkzaamheden in de onderneming;
13) invoering of wijziging van een belangrijke technologische voorziening;
14) het treffen van een belangrijke maatregel in verband met de zorg van de onderneming voor het milieu, waaronder begrepen het treffen of wijzigen van een beleidsmatige, organisatorische en administratieve voorziening in verband met het milieu;
15) vaststelling van een regeling met betrekking tot het zelf dragen van het risico, bedoeld in artikel 40, eerste lid, van de Wet financiering sociale verzekeringen;
16) het verstrekken en het formuleren van een adviesopdracht aan een deskundige buiten de onderneming betreffende een der hiervoor bedoelde aangelegenheden.
17) benoeming van een bestuurder van de onderneming;
18) ontslaan van een bestuurder van de onderneming.
Limitatieve opsomming
Bovenstaande lijst is een limitatieve opsomming. Dit volgt uit artikel 25 lid 1 en artikel 30 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR). Het advies van de ondernemingsraad is niet bindend. Als het bestuur het advies van de ondernemingsraad naast zich neerlegt, moet zij dit schriftelijk motiveren (motiveringsplicht). Daarnaast moet het bestuur een maand wachten tot zij het besluit mag uitvoeren (wachttijd).
Instemmingsrecht
Wanneer het bestuur van plan is een besluit ten uitvoer te brengen dat direct betrekking heeft op een personele regeling, dan moet het bestuur daarvoor eerst instemming van de ondernemingsraad hebben verkregen. Het instemmingsrecht. Bijvoorbeeld in het geval het bestuur een besluit ten uitvoer wil leggen met betrekking tot arbeidstijden, functiewaarderingssystemen, rusttijden, vakantieregelingen, arbeidsomstandigheden, ziekteverzuim en ontslagbeleid. Als de ondernemingsraad niet akkoord gaat (zij geeft geen instemming), dan mag het bestuur de regeling niet uitvoeren. Doet zij dat toch, dan kan de ondernemingsraad via de rechter de nietigheid van het besluit inroepen.
Geen instemming? Vraag vervangende machtiging bij de rechter
Het komt regelmatig voor dat een ondernemingsraad geen instemming geeft aan een voorgenomen besluit van het bestuur. Wanneer het bestuur het voorgenomen besluit toch wil uitvoeren, kan zij de rechter verzoeken om aan haar vervangende toestemming te verlenen. De rechter zal dan wegen of de beslissing van de ondernemingsraad (om geen instemming voor het besluit te geven) wel of niet onredelijk is. Daarnaast of het voorgenomen besluit van het bestuur wel of niet noodzakelijk is vanwege zwaarwegende bedrijfsorganisatorische redenen, bedrijfseconomische redenen of bedrijfssociale redenen.
Initiatiefrecht
De ondernemingsraad heeft de bevoegdheid om zelf ook voorstellen aan het bestuur voor te leggen. De ondernemingsraad kan mondeling of schriftelijk gebruikmaken van haar initiatiefrecht. Het bestuur moet schriftelijk en gemotiveerd aan de ondernemingsraad berichten of zij het initiatief van de ondernemingsraad wel of niet overneemt.
Recht op informatie
De ondernemingsraad heeft recht op alle informatie die zij voor de vervulling van haar taak nodig heeft. Het recht op informatie. Bijvoorbeeld over de financiële gegevens en het gevoerde sociale beleid. Het bestuur is verplicht om deze gegevens aan de ondernemingsraad te verstrekken. Wanneer het bestuur en de ondernemingsraad van mening verschillen over de noodzaak om bepaalde informatie aan de ondernemingsraad te verstekken, kunnen partijen gebruikmaken van de wettelijke algemene geschillenregeling op grond van de Wet op de Ondernemingsraden (WOR)
Bent u werkgever of bent u lid van een ondernemingsraad? Heeft u een arbeidsrechtelijke vraag? We staan u graag met raad en daad bij. Neem vrijblijvend contact met een arbeidsrecht advocaat van Jumelet Advocatuur.
Dit blogbericht is met veel aandacht en zorgvuldigheid geschreven, maar bevat informatie van algemene en informatie aard. De informatie in dit blogbericht kan (afhankelijk van uw specifieke geval) niet, of verminderd, van toepassing zijn. De informatie in dit blogbericht dient dan ook niet als juridisch advies te worden beschouwd. Jumelet Advocatuur aanvaardt dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van het gebruik van informatie uit dit blogbericht.
